Mẹo đọc sách hiệu quả

Đôi lúc, bạn đang cầm một cuốn sách hay, nhưng tại thời điểm đó bạn chưa hứng thú tới chủ đề đó. Bạn có thể bỏ qua và quay lại đọc vào lúc khác, khi bạn quan tâm và thấy hứng thú.

• Đọc phân tích (Analytical Reading) đây là cấp độ đọc sâu. Đọc phân tích liên quan đến việc tập trung khám phá ý nghĩa nội dung của cuốn sách, đánh giá góc nhìn khác nhau của tác giả để có thể thực sự hiểu thấu đáo về cuốn sách. Theo Francis Bacon: đọc sách như đang thưởng thức một món ăn, nếm vị của nó, ngấu nghiến, nhai và từ từ tiêu hóa món ăn thú vị đó. Đọc phân tích nghĩa là đọc một cách chủ động, luôn luôn đặt ra câu hỏi trong quá trình đọc. Có 3 giai đoạn đọc phân tích:

1. Đọc tổng quát (The Holistic Stage): Toàn bộ cuốn sách nói về điều gì? Đây là thể loại sách gì cũng như xác định tác giả đang muốn đề cập và giải quyết vấn đề gì trong cuốn sách. Tốt nhất bạn nên tóm tắt lại bằng ngôn ngữ của mình.
2. Đọc chi tiết (The Specific Stage): Những nội dung gì được trình bày một cách chi tiết? Trong quá trình đọc, bạn phải đảm bảo rằng bạn hiểu rõ cách tiếp cận của tác giả và có thể diễn giải suy nghĩ của họ. Bạn có thể xác định một số từ khóa chính của cuốn sách và quan điểm từ góc nhìn của tác giả. Trong mỗi chương, tác giả có thể đưa ra luận điểm khác nhau, bạn nên so sánh và đánh giá tính logic và mạch văn viết của mỗi chương.
3. Xác thực và phản biện (The Veracity Stage): Đây là bước giúp chúng ta phát triển khả năng suy nghĩ phản biện khi đặt các câu hỏi như: phần nào trong sách tác giả giải thích còn chưa rõ, chưa đầy đủ, phần nào bạn không đồng ý với quan điểm của tác giả và vì sao? Nếu là bạn sẽ làm gì?

• Đọc đối chiếu (đọc tổng hợp): Đây là bước cuối cùng của 6 cấp độ đọc. Sau khi nắm được các thông tin tổng quát và hiểu cặn kẽ những ý chính của cuốn sách, bạn có thể đối chiếu và liên hệ với những cuốn sách khác có chủ đề tương tự để xem cách phát triển ý và nội dung khác nhau như thế nào, điểm mạnh của mỗi tác giả là gì. Như vậy bạn có thể so sánh và đa dạng hóa từ góc nhìn khác nhau.

Mẹo đọc sách hiệu quả, làm sao để đọc sách hiệu quả

Đối với những cuốn sách chuyên ngành, để nghiên cứu hay để tìm hiểu một lĩnh vực mới, phát triển bản thân, non-fiction, việc chỉ đọc thôi là chưa đủ vì về lâu dài kiến thức sẽ bị mai một và chúng ta quên mất đi rất nhiều. Vậy cách đọc sách hiệu quả nhớ lâu hơn là gì? Một số hướng dẫn cách đọc sách hiệu quả hơn mà bạn có thể ứng dụng:

1. Vừa đọc sách giấy vừa highlight và ghi chú: Trong lúc đọc trên sách giấy, bạn có thể vừa đọc vừa dùng bút dạ quang để highlight những nội dung hay và quan trọng. Bạn có thể ghi chú bên lề hoặc cuốn sổ nhỏ để lưu trữ thông tin. Việc highlight sẽ giúp bạn tập trung khi đọc sách hơn, nắm bắt được nhiều cá thông tin hơn. Ngoài ra bạn có thể mở lại xem phần ghi chú nếu cần tìm lại.

2. Sách nghe audio books: Ngày nay, việc sử dụng sách nghe đang trở nên phổ biến hơn. Bạn có thể vừa đi bộ, lái xe, nấu ăn, và các hoạt động khác mà vừa có thể tiếp cận thông tin. Điều này giúp bạn tranh thủ học hỏi trong lúc bạn quá bận rộn và để tiết kiệm thời gian. Ngoài ra, lợi ích của việc nghe sách nói giúp bạn tăng tốc độ đọc, nghe được nhiều cuốn sách hơn khi bạn có thể tăng tốc độ audio và tăng khả năng nghe tiếng anh (nếu bạn nghe sách tiếng anh).

3. Đọc sách trên kindle và ghi chú lại: Kindle là máy đọc sách công nghệ điện tử E-ink, màn hình LCD giúp bạn có trải nghiệm giống như đọc trên mặt giấy, không gây mỏi mắt. Ưu điểm của việc đọc sách kindle giúp bạn highlight dễ dàng trên kindle, sau đó nó sẽ lưu những ghi chú đó lên khu vực riêng ở trong quyển sách. Từ đó, bạn có thể dễ dàng truy cập lại toàn bộ những thông tin mà bạn đã ghi chú lại. Cách đọc sách hiệu quả này rất thuận tiện khi bạn có nhu cầu tra cứu lại. Đặc biệt đối với những ai đang theo đuổi lối sống tối giản (minimalism), kindle sẽ là phương pháp lý tưởng để tối giản trong việc đọc sách giấy.

4. Dùng mind map và viết lại suy nghĩ phản biện: Dựa vào cấp độ đọc phân tích và hiểu sâu, để có thể nắm hết những thông tin tổng quát, mind map là cách đọc sách hiệu quả giúp bạn hình dung rõ hơn, cũng như dễ dàng tìm kiếm thông tin hơn sau này:

• Mindmap: Sau khi bạn đọc xong, tóm tắt lại ý chính của cuốn sách theo cuốn sách mình hiểu. Bạn có thể vẽ theo cấu trúc cuốn sách: mỗi nhánh là một chương. Điều quan trong nhất là sử dụng ngôn ngữ và giọng văn riêng của mình để biến kiến thức đó là của bạn.
• Viết lại suy nghĩ phản biện (đọc chất lượng): Tương tự như đọc phân tích, ngoài tóm tắt tổng hợp thông tin, bạn sẽ nhớ sâu và lâu hơn khi viết ra những quan điểm của riêng mình: Điểm nào bạn đồng ý, không đồng ý, bạn tâm đắc nhất những điểm nào, những kiến thức nào mà bạn có thể áp dụng trong công việc và cuộc sống. Từ đó, mình có thể rút ra bài học từ góc nhìn cá nhân về những thông tin trong sách.

Cách duy trì thói quen đọc sách mỗi ngày

• Đọc những gì mình thích: Hãy bắt đầu với những gì bạn hứng thú, hãy biến những gì bạn yêu thích trở thành thói quen của của bạn
• Để sách những vị trí dễ thấy: Bạn có thể để sách những nơi dễ thấy như bàn học tập, làm việc, gối đầu giường để có thể tranh thủ đọc sách khi bạn có thể
• Các kỹ thuật đọc sách: một số kỹ thuật sẽ giúp bạn tập trung và tiếp thu kiến thức hơn như đọc sách nhanh bạn có thể tham khảo.

Đọc sách hiệu quả sẽ là chìa khóa giúp bạn khám phá ra thế giới. Bởi còn nhiều điều trong tự nhiên, trên thế giới mà bạn chưa biết, sách sẽ là chiếc cầu để dẫn dắt chúng ta đến với tri thức. Hy vọng bài viết đã cho bạn một số cách đọc sách hiệu quả mà bạn có thể ứng dụng trong quá trình đọc sách.